Hoe toon je leiderschap?

Wil je leiderschap tonen? Ga faciliteren dat mensen het allerbeste uit elkaar halen. Daarmee bedoelen we dat je je doorlopend inspant om jouw team, afdeling, organisatie of keten (het 'collectief') als geheel sterker te maken. Dat is zeker niet voorbehouden aan alleen leidinggevenden, managers of directeurs. Integendeel. Iedereen kan leiderschap tonen.

Wil jij leiderschap tonen of vergroten bij jezelf of anderen? Dan hoef je dus alleen te faciliteren dat mensen het allerbeste uit elkaar gaan halen, zodat het collectief steeds sterker wordt. Maar hoe doe je dat? Er zijn vijf principes die daar aan bijdragen. Keer op keer.

1. Nodig mensen uit tot het nemen van meer verantwoordelijkheid
   Stel elkaar de volgende vraag: wat hebben we nodig om onszelf in beweging te brengen en te houden? Je gaat wellicht verrast zijn door de antwoorden. Minder wachten op iemands toestemming? Vaker zelf een besluit mogen nemen? Samen één project naar keuze oppakken, gewoon omdat iedereen er zoveel energie van krijgt? Kijk wat er op tafel komt. En span je in om dat in de praktijk te brengen. Wij zien in de praktijk dat dat soms spannend kan zijn. Leidinggevenden vragen zich af of ze ineens overbodig zijn. Medewerkers vrezen dat ze ‘overal van zijn’. Uiteraard bedoelen we niet dat iedereen vanaf morgen alles zelf mag gaan oplossen. Het gaat om het gesprek en het verkennen van de mogelijkheden.
   
   
2. Stuur op randvoorwaarden en grenzen.
   Ofwel: maak duidelijk wat onderhandelbaar is en wat niet. Je kunt mensen met de vrije hand op pad sturen. Soms is dat een uitstekend idee. Zeker als je op zoek bent naar creatieve oplossingen. En soms weet je vooraf al dat iets moet voldoen aan voorwaarden, zoals een deadline of een budget. Spreek hardop uit waar mensen mee aan de slag kunnen en waar niet. Dat zorgt voor focus en vergroot de kans van slagen.
   
   
3. Heb aandacht voor de harde en de zachte kant
   Er zijn leiders met een voorkeur hebben voor de 'harde kant': strategie bepalen, richting geven, doelen stellen, etc. Er zijn ook leiders die de nadruk leggen op de 'zachte kant: wat vinden we van de manier waarop we aan het werk zijn? Hoe gaan we om met conflicten, is er respect en humor, hoe staat het met veiligheid en vertrouwen? De sleutel ligt in de combinatie: zorg dat je aandacht hebt voor het behalen van resultaten én de manier waarop dat gebeurt. Misschien weet je van jezelf of en waar jouw voorkeur ligt? Leer jezelf aan om ook de andere kant te gaan benoemen. Vraag bij het nemen van een besluit (harde kant) ook eens dat voelt voor de betrokkenen (zachte kant). Vraag bij een conflict (zachte kant) ook eens welk effect het heeft op het grotere doel van het team (harde kant).
   
   
4. Voer een open, veilig en effectief gesprek
   Misschien wel de grootste open deur uit dit rijtje en toch… Hoe vaak voer je gesprekken waarbij iedereen écht het achterste van zijn tong durft te laten zien? Oefen ermee. De kortste weg? Wees zo vaak mogelijk oprecht nieuwsgierig. Dat werk je in de hand door open vragen te stellen. Het soort vragen dat start met wat, waar, waarom, wie en hoe. Dat levert altijd meer informatie op dan wat je zelf allang weet.
   
   
5. Laat zien wat er bij jou speelt aan de binnenkant
   Mensen haken aan op echtheid. Hoe authentieker je bent, hoe eerder mensen voor je open staan. Je kunt leiderschap tonen door te laten zien wie je echt bent en wat je echt vindt. Zonder dat het gespeeld is. Dat klinkt gemakkelijk, maar dat is voor veel mensen best spannend. Geldt dat voor jou ook? Dan kan het helpen om dat er eerlijk bij te zeggen. ‘Ik ga eerlijk zijn en dat vind ik nog niet zo gemakkelijk…’.  Een andere manier is om vóór dat je iets zegt, bij jezelf na te gaan hoe belangrijk het voor je is. Als je voelt dat het belangrijk voor je is, dan gebeurt er iets met de manier waarop het uit je mond komt. En dat voelen mensen haarfijn aan.

Hoe meer jij dit toepast, hoe meer je je handen vrij krijgt om te werken aan dat wat het meest belangrijk voor je is.