Eerlijk zijn. Het achterste van je tong laten zien. Kleur bekennen. In het ene team is het gemakkelijker dan in het andere. Soms voelt het namelijk niet veilig genoeg om te vertellen wat je echt vindt. Drie tips om de psychologische veiligheid in teams te vergroten.
1. Psychologische veiligheid vergroten door het maken van teamafspraken
Wil je de veiligheid in je team vergroten? Dan kun je ervoor kiezen om teamafspraken te maken. Dat betekent dat je aan het team vraagt: wat hebben we als team nodig om samen een veilig, open en effectief gesprek te voeren?
Vervolgens laat je het team antwoorden geven. Je kunt zelf ook meedoen, als je dat wil. Voorbeelden zijn:
We laten elkaar uitpraten
Wat hier gezegd wordt, blijft hier
We luisteren naar elkaar
We hebben respect voor elkaars mening
Er mag gelachen worden
Er zijn geen goede of foute antwoorden. Noteer alles wat voorbij komt.
Doe dat op een plek waar iedereen het kan zien, zoals een flip-over of een gedeeld scherm.
Het zijn immers niet jouw afspraken, maar die van het hele team.
Het is heel normaal dat een team tijdens zo'n gesprek ook met praktische punten komt. Denk aan: we hebben een vergaderruimte nodig die groot genoeg is. Zet die punten apart op een takenlijst, zodat je ze op een ander moment samen kunt oplossen.
Wie is de baas van de teamafspraken? Er komt een moment dat het team alles heeft benoemd. Vraag het team vervolgens wie de ‘bewaker’ is van deze teamafspraken: wie heeft ervoor te zorgen dat het team de afspraken nakomt?
Mogelijk kom je samen tot de conclusie dat je de teamafspraken met elkaar te bewaken hebt. Niet de voorzitter of degene met het hoogste woord, maar iedereen is op elk moment samen verantwoordelijk voor het naleven van de teamafspraken.
Teamafspraken in actie Soms is het maken van teamafspraken al genoeg om voor iets meer veiligheid te zorgen. Toch bewijzen ze hun waarde pas echt in de praktijk. Dus hang of plaats ze in het zicht wanneer jullie met elkaar in gesprek zijn.
Komen de teamafspraken in het gedrang? Dan hoef je alleen maar te vragen: hoe vinden we dat het gaat met de teamafspraken? Zoals gezegd, mag iedereen in het team dat op elk moment doen. Door te benoemen en bespreken wat er gebeurt in het team, wordt je je als team steeds bewuster van je gedrag. Zo kun je samen sturen richting gedrag dat helpt om het veiliger te maken.
Wanneer nodig of wenselijk kun je de afspraken altijd aanscherpen of extra afspraken toevoegen.
2. Maak psychologische veiligheid vaker bespreekbaar
Een andere manier om voor meer veiligheid te zorgen, is door het vaker bespreekbaar te maken. Dat begint vaak met het delen van je eigen ervaring. Dat kan heel letterlijk, bijvoorbeeld door aan te geven:
"Het valt me op dit ik het niet altijd gemakkelijk vindt om iets te bespreken of delen in ons team."
"Ik merk dat ik het soms spannend vindt om iets hardop te zeggen in ons team."
"Ik merk dat ik me niet altijd even veilig voel in dit team."
Kies vooral woorden die bij jou passen.
Mogelijk klinkt dat als een open deur. En toch gebeurt het in de praktijk maar weinig. Dat is natuurlijk logisch. Hoe onveiliger het voelt, hoe minder mensen zin hebben om hun eerlijke mening op tafel te leggen.
Maar door het op tafel te leggen, doe je iets heel waardevols. Als jÃj last van hebt van een onveilig gevoel, dan geldt dat namelijk zeer waarschijnlijk voor meer mensen. Er zijn dus meer mensen die het er last van hebben.
Die mensen kun je betrekken door na het delen van je ervaring direct te vragen: wie van jullie herkent dat of iets vergelijkbaars? Het is een open vraag waarmee je andere mensen uitnodigt om óók hun mening te geven.
Daarnaast verleg je de focus van jezelf naar de groep. Het helpt het team om even stil te staan en zich bewust te worden: wat vinden we eigenlijk van de veiligheid in ons team?
Vaak is die uitnodiging genoeg om een gesprek op gang te brengen. En het feit dat dat gesprek plaatsvindt, kan al meteen een positieve invloed hebben op het gevoel van veiligheid.
Hierna kun je eventueel alsnog teamafspraken maken. Stel bijvoorbeeld de vraag: wat zou ons helpen om ons iets veiliger te voelen? Ook hier kun je voor 'veilig' natuurlijk ook een ander woord gebruiken, zoals open of kwetsbaar. Net wat bij jullie past.
3. Geef grenzen aan
Het gaat hierboven uiteraard over situaties waarbij het team beter gaat functioneren als de veiligheid groter wordt. Als de veiligheid letterlijk in het geding is, bijvoorbeeld omdat de gemoederen te hoog oplopen, dan heb je altijd eerst een grens aan te geven.
Dat betekent dat je stopt met begrip tonen en uit de situatie stapt. Denk aan: Ik beëindig het gesprek. We praten pas verder als we gekalmeerd zijn.
Is het lastig of spannend om gesprekken te voeren het gedrag in je team? Ook dat is heel normaal. DURVT Team Performance Software helpt teams om in 15 minuten met week samen hun gedrag te veranderen.
Comments