“Mijn team een CIJFER laten geven voor hun eigen samenwerking? Dáár begin in niet aan.” Het was duidelijk. De leidinggevende van dit team zag geen heil in het meten van de manier van samenwerken binnen zijn team.
“Ten eerste: dat kost hartstikke veel moeite en tijd. En wie gaat er daarna iets met de uitkomsten doen? Ik zeker? Nou, ik zie het al voor me: elkaar een beetje lopen afrekenen op de cijfers. Trouwens, niemand gaat dat eerlijk invullen, joh. Ik geloof er niet in.”
We konden niet anders dan hem gelijk geven. Waar zaten we met ons hoofd? Natuurlijk moet je er niet aan beginnen! Als je verwacht dat er zoiets gaat gebeuren, dan kun je beter niks doen. Gewoon accepteren dat er geen gesprek mogelijk is over de manier van samenwerken. Kop in het zand, mantel der liefde erover en duimen dat het goed gaat.
Onzin natuurlijk.
Gedoe + praten = gedoe in het kwadraat
Het is één van de meest gehoorde misvattingen onder managers en leidinggevenden: als we gaan praten over gedoe in het team, dan komt er méér gedoe. Dan gaat er een beerput open die nooit meer dichtgaat. Dan haal ik alles overhoop en komen we helemaal nooit meer toe aan ons werk.
Het omgekeerde is waar. Juist door samen hardop te zeggen wat wel en niet werkt, zorg je samen voor richting en duidelijkheid. En hoe meer je tegen zo’n gesprek opziet… hoe sneller je samen om tafel moet.
Het gesprek zelf is namelijk het probleem niet. Het is de manier waarop we zo’n gesprek vaak voeren. Iemand roept iets. Daar zijn mensen het mee eens of niet. Anderen zeggen weinig of niets.
Het eindigt er vaak mee dat een paar mensen hun hart hebben gelucht en dat er niks verandert. Daar zouden wij liever ook geen tweede keer aan beginnen. Gelukkig kan het ook anders.
Meten + bespreken = bewegen
Stel je voor dat je niet de mening krijgt van één persoon (en vaak degene met het hoogste woord), maar de mening van het team als geheel?
We zijn gewend om informatie op te halen bij individuen. Bijvoorbeeld door te vragen: ‘Wat vind jij?’. Meestal vind je wat je zelf doet wel prima. Het ‘probleem’ zit vaak bij wat anderen doen. Of niet doen. Verrassing: daar zit ook de oplossing.
Die krijg je op tafel als je naar de mening van het team gaat vragen. Bijvoorbeeld door te vragen: hoe vinden we dat we als team ons werk doen? Dan komt er wezenlijk andere informatie op tafel. Daar lees je meer over in Waarom sterke teams nooit ‘bij ons gaat het prima’ zeggen.
Leg de verantwoordelijkheid voor verandering bij het team
En stel je voor dat er vervolgens geen stuurgroep of werkgroep is die iets met die informatie gaat doen, maar het team zélf.
Niet door elkaar af te rekenen op de cijfers die worden gegeven, maar door een ander gesprek te gaan voeren richting verandering. Een gesprek waarin centraal staat:
Waar staan we nu?
Waar willen we naartoe?
Wat is de kleinste stap die we vandaag in die richting kunnen zetten?
Het frappante is: cijfers geven helpt daar juist bij. Het zorgt ervoor dat een team veel sneller op tafel krijgt wat er speelt. Daarnaast kan het team met meer afstand kijken naar de eigen situatie. En de verantwoordelijkheid voor verandering ligt direct daar waar hij hoort: bij het team.
En die sociaal wenselijke antwoorden? Laat ze maar komen. Het gaat erom dat je als team op een andere manier gesprekken leert voeren. De cijfers zijn een manier om dat versneld te gaan doen. Hoe vaker je dat als team doet, hoe groter de veiligheid wordt. Hoe meer oplossingen er komen. Hoe beter die oplossingen worden. Hoe eerlijker de cijfers.
Vraag je je af of dat ook voor jouw team kan gelden en hoe je dat voor elkaar krijgt? Zo kun je de samenwerking verbeteren.